Ana Sayfa    Göksu Deresi   Tarihi Yerler  Şile Köyleri     Ulaşım      Fotoğraflar GöksuKöyü   Tarihçesi   Ağva  Konaklama    Ben Kimim   Avcılık Şile Bezi   Geçim Kayn     Şile   Ziyaretci Syf.   Bana Ulaşın  Tarım    Manav

 ŞİLE BEZİ YAPILIŞI VE ÖRNEKLER

Şile ve çevre köylerinde olduğu gibi köyümüzde de şile bezi dokuma ve işleme işleri yaklaşık yüz elli seneden beri yapılmaktadır. Sanayinin gelişmesi ve otomatik tezgahların kurulmasından sonra fabrikasyon imalatların başlamasıyla el dokuması şile bezi imalatı yavaş yavaş yerini makinalara bırakmıştır. Bu olay da her evin altında kurulu olan DÜZEN adı verilen tezgahların ortdan kalkmasına neden olmuştur.

         Bilindiği gibi Şile bezinin özü pamuklu ipliktir. Yıllar önce PAPAZ'lı, İngiliz diye iki çeşit pamuk ipi ham olarak çeşitli yollardan, bez dokuyan insanların hizmetine sunuluyordu. Dört köşe paketler halinde satılan pamuk iplikleri 36, 40, 48 burumlu idi. Bir burumdan 5 kelep iplik çıkıyordu. Papazlı, İngiliz marka pamuk ipinin bez haline gelmesi için, değişik işlemlerden geçiyordu. Paketlerden burumlar alınır, Kelepler ayrılır, iki elin yardımıyla Kelepler açılır, bir kazanda kaynayan undan yapılan çorba kıvamında çiriş ismi verilen sıvıya daldırılır. Kaynayan çiriş içinde Kelepler iyice karıştırılır, çiriş soğumaya alınır, ılık hale gelince Kelepler çiriş içinden çıkarılır, iki el yardımıyla çırpılır daha önce hazırlanan pamuk sırıklarına asılırdı. Kuruyan Kelepler toplanır, ELEMNE denilen tahta çıtadan imal döner bir sehpaya takılır. Kelepten pamuk ipi ucu bulunur, ÇIKRIK'taki kaleme (Baldırandan, Kamıştan) tutturulur, çıkrık kolu elle çevrilerek kalemlere pamuk ipi sarılırdı. Bu kalemlerden 40 adeti çözgüye takılarak kalemler çözülür. Zincir veya yumak halinde toplanan ipler, düzen adı verilen dokuma tezgahındaki ip uçlarına tek tek eklenip, Tarak, Mekik, Kücü, Tefe, Ayaklık, Kamçı'dan oluşan tezgahta 40 cm eninde 20 metre boyunda bez haline getirilir. Kireç kaymağı, karbonat bir leğene konulur içine deniz suyu doldurulur, bezler su içinde beyazlatmaya bırakılır. Beyazlanan Şile bezi denizde birkaç kez çırpılıp kum üstünde veya kaya üstünde güneşte kurutmaya bırakılır.

          Şile bezinden; gecelikler, sabahlıklar, bluzlar, bay ve bayan gömlekleri, masa örtüleri, çay takımları, sehpa örtüleri, namaz örtüleri, işlemeli salon perdeleri, mutfak önlükleri, keseler, lavanta torbaları yapılır, yerli ve yabancı müşterilerin beğenisine sunulur. Şile bezine, Şile motifleri rengarenk floş ipliklerle işlenir.                   Köyümüzde her evde her yaştan bayan Şile işi işlemesini bilir ve tamamlanan işlere değişik örneklerle iğne oyası zevkle yapılırdı. Şile bezi dokuyan tezgahların bir bir kaybolduğunu üzülerek gördük, yaşadık. Herşeyin üreticisi insan olduğu için, belki ileriki yıllarda, nostaljik de olsa bu tezgahların tekrar kurulup, üretime geçileceğini ümit ediyoruz.

 

1a.jpg (165180 bytes)10a.jpg (23641 bytes)11a.jpg (23974 bytes)12a.jpg (28873 bytes)13a.jpg (25380 bytes)14a.jpg (24130 bytes)

16a.jpg (25256 bytes)17a.jpg (25237 bytes)18a.jpg (20568 bytes)19a.jpg (21831 bytes)2a.jpg (25559 bytes)25a.jpg (18670 bytes)20a.jpg (23443 bytes)

21a.jpg (19585 bytes)22a.jpg (16557 bytes)24a.jpg (20019 bytes)30a.jpg (52247 bytes)3a.jpg (27867 bytes)29a.jpg (19129 bytes)28a.jpg (24334 bytes)

26a.jpg (15513 bytes)27a.jpg (15529 bytes)36a.jpg (27895 bytes)35a.jpg (24946 bytes)34a.jpg (21195 bytes)33a.jpg (16147 bytes)32.jpg (14016 bytes)31a.jpg (15132 bytes)

37a.jpg (17222 bytes)38a.jpg (20921 bytes)39a.jpg (23717 bytes)4a.jpg (25800 bytes)40a.jpg (19305 bytes)41a.jpg (16900 bytes)43a.jpg (50957 bytes)

42a.jpg (55642 bytes)8a.jpg (22761 bytes)7a.jpg (30073 bytes)6a.jpg (21278 bytes)46a.jpg (25643 bytes)45a.jpg (18474 bytes)